Quy định về hàng tiêu dùng nội bộ năm 2015

Để hiểu rõ các quy định của luật thuế về tiêu dùng nội bộ thì trước tiên, chúng ta phải hiểu hàng hóa tiêu dùng nội bộ là gì? Phân biệt được như thế nào là luân chuyển nội bộ, như thế nào là tiêu dùng nội bộ.

1.Theo quy định tại Thông tư 39/2014/TT-BTC và quy định tại Thông tư 219/2014/TT-BTC

Căn cứ Thông tư 39/2014/TT-BTC tại Điều 16, Khoản 1 quy định về lập hóa đơn như sau:

“b) Người bán phải lập hóa đơn khi bán hàng hóa, dịch vụ, bao gồm cả các trường hợp hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại, quảng cáo, hàng mẫu; hàng hóa, dịch vụ dùng để cho, biếu, tặng, trao đổi, trả thay lương cho người lao động và tiêu dùng nội bộ (trừ hàng hóa luân chuyển nội bộ để tiếp tục quá trình sản xuất); xuất hàng hóa dưới các hình thức cho vay, cho mượn hoặc hoàn trả hàng hóa.”

Căn cứ Thông tư 219/2013/TT-BTC tại Điều 7, Khoản 4 quy định về giá tính thuế

“4. Giá tính thuế đối với sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ tiêu dùng nội bộ.

Đối với sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ cơ sở kinh doanh xuất hoặc cung ứng sử dụng cho tiêu dùng phục vụ hoạt động kinh doanh (tiêu dùng nội bộ),là giá tính thuế GTGT của sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ cùng loại hoặc tương đương tại thời điểm phát sinh việc tiêu dùng hàng hoá, dịch vụ. Cơ sở kinh doanh được kê khai, khấu trừ đối với hoá đơn GTGT xuất tiêu dùng nội bộ dùng cho hoạt động sản xuất kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chịu thuế GTGT.

Hàng hoá luân chuyển nội bộ như xuất hàng hoá để chuyển kho nội bộ, xuất vật tư, bán thành phẩm để tiếp tục quá trình sản xuất trong một cơ sở sản xuất, kinh doanh không phải tính, nộp thuế GTGT.

……

Ví dụ 24: Đơn vị A là doanh nghiệp sản xuất quạt điện, dùng 50 sản phẩm quạt lắp vào các phân xưởng sản xuất, giá bán (chưa có thuế GTGT) của loại quạt này là 1.000.000 đồng/chiếc, thuế suất thuế GTGT là 10%.

Giá tính thuế GTGT là 1.000.000 x 50 = 50.000.000 đồng.

Đơn vị A lập hoá đơn GTGT ghi giá tính thuế GTGT là 50.000.000 đồng, thuế GTGT là 5.000.000 đồng. Đơn vị A được kê khai, khấu trừ thuế đối với hoá đơn xuất tiêu dùng nội bộ

Ví dụ 25: Công ty Y là doanh nghiệp sản xuất nước uống đóng chai, giá chưa có thuế GTGT 1 chai nước đóng chai trên thị trường là 4.000 đồng. Công ty Y xuất ra 300 chai nước đóng chai phục vụ cho chuyến tham quan của con em Công ty thì Công ty Y phải kê khai, tính thuế GTGT đối với 300 chai nước xuất dùng không phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh nêu trên với giá tính thuế là 4.000 x 300 = 1.200.000 đồng.

Ví dụ 26: Cơ sở sản xuất hàng may mặc B có phân xưởng sợi và phân xưởng may. Cơ sở B xuất sợi thành phẩm từ phân xưởng sợi cho phân xưởng may để tiếp tục quá trình sản xuất thì cơ sở B không phải tính và nộp thuế GTGT đối với sợi xuất cho phân xưởng may.”

Căn cứ theo các quy định, ví dụ trên thì:

+ Luân chuyển nội bộ là hàng hóa xuất để chuyển kho nội bộ, xuất vật tư, bán thành phẩm để tiếp tục quá trình sản xuất trong một cơ sở sản xuất, kinh doanh. Đối với những hàng hóa luân chuyển nội bộ, doanh nghiệp không phải xuất hóa đơn, không phải tính và kê khai nộp thuế GTGT.

+ Tiêu dùng nội bộ là những hàng hóa xuất kho để doanh nghiệp tiêu dùng, việc tiêu dùng đó có thể phục vụ sản xuất kinh doanh như sử dụng quạt điện do doanh nghiệp sản xuất ra để lắp vào các phân xưởng, sử dụng nước uống cho người lao động uống trong công ty. Hoặc tiêu dùng sản phẩm, hàng hóa không để phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh như doanh nghiệp sử dụng nước uống cho chuyến tham quan của con em nhân viên trong công ty.

Khi doanh nghiệp xuất hàng hóa để tiêu dùng nội bộ thì phải xuất hóa đơn. Giá tính thuế là giá của sản phẩm cùng loại hoặc tương đương trên thị trường.

2.Thay đổi trong Thông tư 119/2014/TT-BTC

+Tại Điều 5, Khoản 3 Sửa đổi, bổ sung Điều 16 Thông tư số 39/2014/TT-BTC như sau:

“b) Người bán phải lập hóa đơn khi bán hàng hóa, dịch vụ, bao gồm cả các trường hợp hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại, quảng cáo, hàng mẫu; hàng hóa, dịch vụ dùng để cho, biếu, tặng, trao đổi, trả thay lương cho người lao động và tiêu dùng nội bộ (trừ hàng hóa luân chuyển nội bộ để tiếp tục quá trình sản xuất).”

+Tại Điều 3, Khoản 2 Sửa đổi, bổ sung khoản 4 Điều 7 Thông tư số 219/2013/TT-BTC như sau:

“4. Giá tính thuế đối với sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ tiêu dùng nội bộ.

Hàng hóa luân chuyển nội bộ như hàng hóa được xuất để chuyển kho nội bộ, xuất vật tư, bán thành phẩm, để tiếp tục quá trình sản xuất trong một cơ sở sản xuất, kinh doanh hoặc hàng hóa, dịch vụ do cơ sở kinh doanh xuất hoặc cung ứng sử dụng phục vụ hoạt động kinh doanh thì không phải tính, nộp thuế GTGT.

.....

Ví dụ 24: Đơn vị A là doanh nghiệp sản xuất quạt điện, dùng 50 sản phẩm quạt lắp vào các phân xưởng sản xuất để phục vụ hoạt động kinh doanh của đơn vị thị đơn vị A không phải tính nộp thuế GTGT đối với hoạt động xuất 50 sản phẩm quạt điện này.

......

Ví dụ 27: Công ty Y là doanh nghiệp sản xuất nước uống đóng chai, giá chưa có thuế GTGT 1 chai nước đóng chai trên thị trường là 4.000 đồng. Công ty Y xuất ra 300 chai nước đóng chai để phục vụ trong các cuộc họp công ty thì Công ty Y không phải kê khai, tính thuế GTGT.

Ví dụ 28: Công ty Y là doanh nghiệp sản xuất nước uống đóng chai, giá chưa có thuế GTGT 1 chai nước đóng chai trên thị trường là 4.000 đồng. Công ty Y xuất ra 300 chai nước đóng chai với mục đích không phục vụ sản xuất kinh doanh thì Công ty Y phải kê khai, tính thuế GTGT đối với 300 chai nước xuất dùng không phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh nêu trên với giá tính thuế là 4.000 x 300 = 1.200.000 đồng.”

Căn cứ theo quy định trên thì khái niệm tiêu dùng nội bộ và luân chuyển nội bộ của Thông tư 119/2014/TT-BTC có sự thay đổi so với Thông tư 219/2013/TT-BTC

- Luân chuyển nội bộ là việc:

+ Hàng hóa được xuất để chuyển kho nội bộ, xuất vật tư, bán thành phẩm, để tiếp tục quá trình sản xuất trong một cơ sở sản xuất, kinh doanh

+ Hàng hóa, dịch vụ do cơ sở kinh doanh xuất hoặc cung ứng sử dụng phục vụ hoạt động kinh doanh.

Trước đó theo Thông tư 219/2013/TT-BTC quy định hàng hóa, dịch vụ do cơ sở kinh doanh xuất hoặc cung ứng sử dụng phục vụ trực tiếp hoặc gián tiếp cho hoạt động kinh doanh là tiêu dùng nội bộ, doanh nghiệp phải xuất hóa đơn, tính và nộp thuế GTGT.

Nhưng Thông tư 119/2014/TT-BTC thì hàng hóa, dịch vụ do cơ sở kinh doanh xuất hoặc cung ứng sử dụng trực tiếp hay gián tiếp cho hoạt động kinh doanh là hàng hóa luân chuyển nội bộ doanh nghiệp vẫn phải xuất hóa đơn nhưng không phải tính, kê khai và nộp thuế GTGT. Ví dụ:

+ Doanh nghiệp sản xuất quạt điện xuất quạt lắp vào các phân xưởng để phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh thì doanh nghiệp phải xuất hóa đơn nhưng không phải tính và nộp thuế GTGT.

+ Doanh nghiêp sản xuất nước uống đóng chai phục vụ cho các cuộc họp công ty thì doanh nghiệp vẫn phải xuất hóa đơn nhưng không phải kê khai, tính thuế GTGT.

- Tiêu dùng nội bộ là việc doanh nghiệp sử dụng, tiêu dùng các sản phẩm, hàng hóa do doanh nghiệp cung ứng với mục đích không phục vụ sản xuất kinh doanh thì doanh nghiệp phải kê khai, tính thuế GTGT.

Vậy mục đích không phục vụ sản xuất kinh doanh gồm những hoạt động nào? Thế nào là tiêu dùng không phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh? Có phải khi doanh nghiệp dùng hàng hoá, dịch vụ cho, biếu, tặng, trả thay lương... là không phục vụ sản xuất kinh doanh? Nếu là những hoạt động đó thì trong phụ lục 4, Thông tư 39/2014/TT-BTC đã quy định rõ phải lập hóa đơn bán hàng trong những trường hợp hàng hoá dịch vụ cho, biếu, tặng, trả thay lương...

Tóm lại : Từ Thông tư 219/2013/TT-BTC tới Thông tư 39/2014/TT-BTC, Thông tư 119/2014/TT-BTC thì quan điểm về hàng tiêu dùng nội bộ vẫn chưa được giải quyết triệt để

3.Sửa đổi tại Thông tư 26/2015/TT-BTC

- Tại Điều 3, Khoản 7 Sửa đổi, bổ sung Điều 16 Thông tư 39/2014/TT-BTC như sau:

“b) Người bán phải lập hóa đơn khi bán hàng hóa, dịch vụ, bao gồm cả các trường hợp hàng hoá, dịch vụ dùng để khuyến mại, quảng cáo, hàng mẫu; hàng hoá, dịch vụ dùng để cho, biếu, tặng, trao đổi, trả thay lương cho người lao động (trừ hàng hoá luân chuyển nội bộ, tiêu dùng nội bộ để tiếp tục quá trình sản xuất).”

- Tại Điều 3, Khoản 9 Sửa đổi, bổ sung điểm 2.4 Phụ lục 4 như sau:

“2.4. Sử dụng hoá đơn, chứng từ đối với hàng hoá, dịch vụ khuyến mại, quảng cáo, hàng mẫu, cho, biếu, tặng đối với tổ chức kê khai, nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ:

a) Đối với sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại theo quy định của pháp luật về thương mại thì phải lập hoá đơn, trên hoá đơn ghi tên và số lượng hàng hoá, ghi rõ là hàng khuyến mại, quảng cáo, hàng mẫu và thực hiện theo hướng dẫn của pháp luật về thuế GTGT.

Đối với hàng hoá, dịch vụ dùng để cho, biếu, tặng, trao đổi, trả thay lương cho người lao động thì phải lập hoá đơn GTGT (hoặc hoá đơn bán hàng), trên hoá đơn ghi đầy đủ các chỉ tiêu và tính thuế GTGT như hoá đơn xuất bán hàng hoá, dịch vụ cho khách hàng.”

Căn cứ theo các quy định trên thì:

+ Đối với những hàng hóa luân chuyển nội bộ, tiêu dùng nội bộ để tiếp tục quá trình sản xuất, tức là hàng hóa đó phải phục vụ sản xuất kinh doanh thì không phải xuất hóa đơn, do đó không phải kê khai tính nộp thuế GTGT. (Trước đó quy định tại Thông tư 119/2014/TT-BTC thì hàng hóa tiêu dùng nội bộ phục vụ quá trình sản xuất thì doanh nghiệp phải xuất hóa đơn nhưng không phải kê khai, tính thuế GTGT).

+ Đối với những hàng hóa doanh nghiệp sử dụng để cho, biếu, tặng, trả thay lương hay sử dụng, tiêu dùng nhưng không phải phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh thì doanh nghiệp phải xuất hóa đơn, tính nộp thuế GTGT.

Thông tư 26/2015/TT-BTC đã mở rộng đối với hàng hàng tiêu dùng nội bộ để phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh sẽ không phải xuất hóa đơn, kê khai tính thuế GTGT. Chỉ có một số trường hợp cụ thể nêu trên, mới phải xuất hoá đơn và kê khai tính thuế GTGT.